پيشنويس مقررات مربوط به کنترل کارگران[۱]
و. ای. لنین
۱. کنترل کارگری بر تولید، ذخیره، خرید و فروش همۀ محصولات و مواد اولیه در همۀ بنگاههای صنعتی، تجاری، بانکی، کشاورزی و غیره که کمتر از پنج کارگر و کارمند اداری را (در مجموع) در استخدام ندارند، یا حجم معاملات سالانهای کمتر از ۱۰۰۰۰ روبل ندارند، برقرار خواهد شد.
۲. کنترل کارگری توسط همۀ کارگران و کارمندان اداری یک بنگاه، یا بطور مستقیم، چنانچه بنگاه به حدی کوچک باشد که اجازۀ آن را بدهد، یا از طریق نمایندگان منتخب شان، که بلافاصله در گردهماییهای عمومی، که در آنها صورت جلسات انتخابات تأیید می شوند و اسامی منتخبین به دولت و شوراهای محلی نمایندگان کارگران، سربازان و دهقانان اعلام خواهد شد، اعمال می گردد.
۳. چنانچه نمایندگان منتخب کارگران و کارمندان اداری اجازه ندهند، توقف کار یک بنگاه یا مؤسسۀ صنعتی که اهمیت دولتی دارد (مراجعه نمایید به بند ۷)، یا انجام تغییری در عملیات آن اکیداً ممنوع است.
۴. به نمایندگان منتخب دسترسی به همۀ دفاتر و اسناد و همۀ انبارها و ذخایر مواد اولیه، ابزار و محصولات، بدون استثناء، اعطا خواهد شد.
۵. تصمیمات نمایندگان منتخب کارگران و کارمندان اداری برای مالکین بنگاهها الزام آور هستند و تنها می توانند توسط اتحادیههای صنفی و کنگرههای آنها باطل شوند.
۶. در همۀ بنگاههایی که اهمیت دولتی دارند همۀ مالکان و همۀ نمایندگان کارگران و کارمندان اداری انتخاب شده به منظور اجرای کنترل کارگری، برای حفظ اکیدترین نظم و انضباط و حفاظت از اموال، در برابر دولت مسئول هستند. افرادی که ترک وظیفه نمایند، ذخایر، حسابها و غیره را مخفی کنند، با مصادرۀ تمام اموال شان و زندانی شدن به مدت حداکثر پنج سال تنبیه خواهند شد.
۷. منظور از بنگاههای با اهمیت دولتی همۀ بنگاههایی است که برای دفاع کار می کنند، یا به هر نحوی با تولید کالاهای ضروری برای بقای تودههای جمعیت مرتبط هستند.
۸. مقررات مشروح تر دربارۀ کنترل کارگری توسط شوراهای محلی نمایندگان کارگران و کنفرانسهای کمیتههای کارخانه، و همچنین کمیتههای کارمندان اداری در گردهماییهای عمومی نمایندگانشان تنظیم خواهند گشت.
نوشته شده در ۲۶ یا ۲۷ اکتبر (۸ یا ۹ نوامبر) ۱۹۱۷
نخستین انتشار در ۱۹۲۹ در ویرایش دوم و سوم مجموعه آثار لنین، جلد ۲۲
انتشار بر طبق دستنویس
مجموعه آثار لنین، جلد ۲۶
[۱] قانون دربارۀ کنترل کارگری بلافاصله بعد از انقلاب طراحی شد. پیشنویسهای لنین دربارۀ کنترل کارگری، که او در ۲۶ یا ۲۷ اکتبر (۸ یا ۹ نوامبر) ۱۹۱۷ نوشت، مورد بحث قرار گرفت و اساس آن توسط یک گردهمایی در شورای مرکزی کمیتۀ کارخانجات پتروگراد، که لنین در آن حاضر بود، پذیرفته شد. در ۲۷ اکتبر، پیشنویس به شورای کمیسارهای خلق ارائه شد که میلیوتین و لارین را مأمور تنظیم پیشنویس مشروح قوانین دربارۀ کنترل کارگری در ظرف دو روز کرد. ولی پیشنویس آنها با وظایف کنترل کارگری انقلابی فرموله شده توسط لنین تناقض داشت؛ برای مثال، مهم ترین بند دربارۀ الزام آور ساختن تصمیمات نهادهای کنترل کارگری برای مالکین کارخانجات را دربر نداشت. پس از آن پیشنویس لنین بمثابه بنیانی برای قانون دربارۀ کنترل کارگری پذیرفته شد. پیشنویس تکمیل شد و در Gazeta Vremennogo Rabochego i Krestyanskogo Pravitelstva (روزنامۀ دولت موقت کارگران و دهقانان) شمارۀ ۳، مورخ ۱(۱۴) نوامبر، تحت عنوان:«پیشنویس قانون دربارۀ کنترل کارگری (ارائه شده به کمیسیون کار)» منتشر گشت. در بحث متعاقب آن، پیشنهاد شد که نهادهای کنترل کارگری برپا شده در محلات باید توسط نهادهای دولتی جایگزین شوند، و اینکه کنترل کارگری باید فقط در کارخانجات بزرگ، راههای آهن و غیره برقرار شود. لنین موفق شد نکتهاش را مبنی بر اینکه کنترل کارگری باید در همه جا برقرار شود تا ابتکارات کارگری را برانگیزد، مورد پذیرش دیگران قرار دهد. تدوین نهایی فرمان به یک کمیسیون کمیتۀ اجرایی مرکزی سراسری منصوب شده در ۸(۲۱) نوامبر محول شد. در ۱۴(۲۷) نوامبر کمیتۀ اجرایی مرکزی سراسری پیشنویس کمیسیون را بررسی کرد و فرمان معروف به «قوانین دربارۀ کنترل کارگری» که حاوی مطالب اساسی پیشنویس لنین بود را صادر نمود. این فرمان در ایزوستیا شمارۀ ۲۲۷، مورخ ۱۶(۲۹) نوامبر منتشر شد.
- ترجمه جواد راستیپور
- انتشار بدون مقابله و تغییر ۲۰۲۱/۱۲/۲۳
lenin.public-archive.net #L2633fa.html
|