سرمایه‌داری و مصرف مردم

همانطور که همه میدانند، مارگارین چربی است (که استئارین از آن برداشته شده) و با روش خاصی فرآوری شده است. از آن ماده‌ای مصنوعی ساخته میشود به نام کرۀ مارگارین.

تولید مارگارین در کشورهای اصلی اروپایی به مقادیر بسیار عظیمی رسیده است. آلمان هر ساله ١٢٫٥ میلیون پود^[٢] از آن را تولید میکند، بریتانیا ٧٫٥ میلیون پود و قس‌علی‌هذا.

مارگارین از کرۀ واقعی ارزانتر است. کره برای اکثریت جمعیت کشورهای سرمایه‌داری خیلی گران است. درآمد کارگران آنقدر کم است که مجبورند فرآورده‌های غذایی ارزان، نامرغوب و بَدلی بخرند. با این حال کارگران مصرف کنندگان اصلی هستند. میلیونها کارگر وجود دارد و فقط چند صد تایی سرمایه‌دار. بنابراین تولید بَدل‌های ارزان، در کنار تجملات افسانه‌ای مشتی از میلیونرها، روزانه و ساعت به ساعت افزایش پیدا میکند.

ثروت بورژوازی زیاد میشود. همین‌طور هم فقر و نیاز پرولتاریا و تودۀ خرده مالکان، دهقانان، پیشه‌وران و تجار خُرد، که خانه خراب میشوند.

جالب توجه است که مصرف مارگارین در همان کشورهایی بالاترین است که بالاخص به عنوان تولید کنندگان مقادیر عظیمی از بهترین کرۀ طبیعی معروف هستند. برای فهمیدن اینکه مصرف مارگارین چقدر زیاد است، باید کل مقدار مارگارین تولید شده را (با جمع واردات و کسر صادرات) به تعداد ساکنین تقسیم کنیم.

به نظر میرسد که بزرگترین مصرف کنندۀ مارگارین دانمارک است — ١٦٫٤ کیلوگرم (حدود یک پود) به ازاء هر نفر در سال. بعد از آن نروژ – ١٥ پوند، آلمان – ٧٫٥ پوند و قس‌علی‌هذا.

دانمارک از نظر تولید کره غنی‌ترین کشور است. کرۀ دانمارکی – کرۀ واقعی – از مرغوب‌ترین‌هاست . بزرگترین و ثروتمندترین شهر جهان، لندن (که جمعیتش، با احتساب حومۀ شهر، شش میلیون نفر است)، کرۀ دانمارکی را به هر کرۀ دیگری ترجیح میدهد، و بالاترین قیمت را برای آن میپردازد.

دهقانان مرفه دانمارکی، اما بالاتر از همه سرمایه‌داران دانمارکی، از تجارت کره پول خوبی به دست میآورند. با وجود این دانمارک بزرگترین مصرف کنندۀ کرۀ بَدلی، مارگارین، در جهان است!

این چه توضیحی دارد؟

خیلی ساده است. اکثریت عظیم جمعیت دانمارک، مثل هر کشور سرمایه‌داری دیگر، از کارگران و دهقانان بی‌بضاعت تشکیل میشود. آنها استطاعت کرۀ واقعی را ندارند. حتی دهقانان میانه‌حال در دانمارک که محتاج پول هستند، کره‌ای را که در مزارعشان تولید میکنند به خارج میفروشند و برای خودشان مارگارین ارزان میخرند. ثروت سرمایه‌داران دانمارکی زیاد میشود، و همینطور هم فقر و نیاز کارگران و دهقانان دانمارکی.

همین اتفاق اینجا در روسیه هم میافتد. مدتها پیش، حدود چهل سال قبل، وقتی ساختن لبنیاتی‌های پنیر و تعاونیهای تولید دهقانان در مناطق روستایی مُد شد، نویسندۀ دمکرات، انگلهارت Engelhardt، متوجه شد که دهقانان، بخاطر نیاز به پول، شیر و کره‌شان را میفروختند در حالی که بچه‌هایشان از گرسنگی تلف میشدند.

این واقعیت از آن زمان تا حالا بارها دیده شده است. تولید پنیر زیاد میشود، تولید شیر برای فروش زیاد میشود، و معدوی از دهقانان مرفه و تاجران ثروتمند، در حالی که فقرا باز هم فقیرتر میشوند. بچه‌های دهقانان فقیر، که بدون شیر میمانند، کرور کرور میمیرند. مرگ و میر کودکان در روسیه بنحوی باورنکردنی بالا است.

غالباً شیر به لبنیاتی‌های پنیرساز فروخته میشود که از آن بعداً دهقانان شیر خامه گرفته شده میسازند برای مصرف خودشان.

ثروتمندان از تولید و تجارت رشد یابنده سود نصیبشان میشود، در حالی که نصیب کارگران و دهقانان، مارگارین و شیر بدون خامه است. چنین است واقعیت سرمایه‌داری، که علمای لیبرال و صاحب‌منصب برای بزک کردنش چنین مرارت میکشند.

پراودا، شمارۀ ٧٠
٢٠ ژوئیۀ ١٩١٢
امضاء : ب. ب.
مجموعه آثار لنین، جلد ١٨

توضیحات

[٢] پود pood یا به روسی пуд، واحد وزن است که خودش برابر ٤٠ فونت фунт (یا پوند روسی) است. هر پود تقریبا برابر ١٦٫٣٨ کیلوگرم است. به این ترتیب در آن زمان تولید مارگارین در آلمان حدود ٢٠٥ میلیون و در انگلستان حدود ١٢٣ میلیون کیلوگرم بوده است. مارگارین همان روغن نباتی جامد اشباع شده با هیدروژن است که مصرف آن بعنوان ماده غذایی از سالهای ٢٠٠٠ در چندین کشور پیشرفته دنیا ممنوع شده است به این دلیل که علت اصلی همه‌گیر شدن تصلّب شرائین و سکته قلبی است.—توضیح آرشیو عمومی

- ترجمۀ جواد راستی‌پور
- انتشار در این سایت با پاره‌ای تغییرات ۲۸ فوریه ۲۰۱۴