مبارزه برای آزادی و مبارزه برای قدرت

نوویه ورمیا می‌پرسد «آیا کادتها شرمی از این ندارند که سوسیال-انقلابیون [اشاره به ولنا است] را همچون 'پیشتاز مبارزه برای آزادی سیاسی' معرفی کنند؟ آنها اصلاً از این گونه نیستند. آنها نه برای آزادی بلکه برای قدرت می‌جنگند، و در حین ضدیت با اتوکراسی قدیمی دارند حاکمیت خودشان را به پیش می‌برند – حاکمیت پرولتاریا.»

نوویه ورمیا نوکر وفادار دولت اتوکراتیک است. نوکر، بخاطر منافع اربابش، مشتاق است تا بورژوازی را از لولوی انقلاب سوسیالیستی بترساند. این هدف اولش است. هدف دوم تصویر کردن انقلابی که اکنون جریان دارد بعنوان سوسیالیستی است: مغشوش کردن «حاکمیت مردم» با «حاکمیت پرولتاریا».

تصادفی نیست که نوکران اتوکراسی برای رسیدن به این دو هدف متوسل به حقّه و فریب می‌شوند. نوکران اتوکراسی‌های قدیمی همیشه و در هر کجا، نه فقط در مقاله‌های روزنامه‌شان، بلکه در همۀ سیاستهایشان، به چنین فریبهایی متوسل شده‌اند.

از این رو بررسی نیرنگ به کار بُرده شده توسط نوویه ورمیا اهمیت زیادی دارد. قبل از هر چیز، ما به این کشف «وحشتناک» که «آنها» دارند نه برای آزادی، بلکه برای قدرت می‌جنگند، می‌پردازیم. بگذارید ببینیم این به چه معناست. آزادی مردم تنها هنگامی می‌تواند تضمین شود که مردم بتوانند بدون اجازه و مانع، انجمنهایشان را تشکیل دهند، گردهمآیی برگزار کنند، روزنامه منتشر نمایند، قوانین خودشان را وضع کنند و مقامات رسمی در دولت که برای اجرای قوانین و مدیریت کشور برمبنای قوانین به آنها اعتماد می‌شود را انتخاب و جایگزین نمایند. بدینسان آزادی مردم تنها هنگامی می‌تواند واقعاً و کاملاً تضمین شود که همۀ قدرت در دولت واقعاً و کاملاً متعلق به مردم باشد. این کاملاً آشکار است؛ و تنها تمایل عمدی برای مغشوش ساختن اذهان مردم است که نوکران دولت نظیر نووریه ورمیا را به فعالیت برمی‌انگیزد. همین حقیقت آشکار است که در برنامۀ حزب کارگران تصدیق شده. در این برنامه، مطالبات سیاسی که در جامعۀ بورژوایی، یعنی، جامعه‌ای که در آن مالکیت خصوصیِ ابزار تولید و تولید برای بازار حاکم است، امکان‌پذیرند، در رأسشان مطالبه برای حاکمیت مردم را دارند. هر کسی که برای آزادی مردم می‌جنگد، ولی برای حاکمیت مردم در دولت نمی‌جنگد، یا ناپیگیر است و یا ناصادق.

اگر با جملات منطقی خالص بحث کنیم، در خصوص مبارزه برای آزادی و مبارزه برای قدرت، وضع اینطور است. در تاریخ مبارزه برای آزادی، وضع همیشه اینطور بوده که مردم، در مبارزه برای آزادی، در ابتدای مبارزه‌شان وعده‌هایی از رژیم قدیمی با مضمون تضمین آزادی‌شان توسط آن شنیده‌اند. قدرت دولتی قدیمی، که مستقل از مردم و برفراز مردم است، با ترس از انقلاب به فعالیت واداشته شده و به مردم وعده می‌دهد که آزادیشان را تضمین خواهد کرد. ولی وعده‌هایش انجام نشده می‌مانند؛ آنها در کلیت خود نمی‌توانند تا زمانی که دولتی وجود دارد که نمی‌تواند توسط مردم عزل شود متحقق گردند. و بنابراین، در مرحلۀ مشخصی در تاریخ همۀ انقلابها، لحظه‌ای فرا می‌رسد که منطق آشکار استدلال ذکر شده، تحت تأثیر درسهای آموخته شده با تجربه، به اذهان توده‌های وسیع مردم نفوذ می‌کند.

چنین لحظه‌ای در روسیه نیز فرا می‌رسد. از جنبۀ تاریخیش، مبارزه در اکتبر ۱۹۰۵ مبارزه‌ای برای یک وعدۀ رژیم قدیمی جهت تضمین آزادی بود. و یک وعده تمام چیزی است که مردم تاکنون موفق شده‌اند بگیرند. ولی تلاشهای متعدد ناموفق جهت جنگیدن برای چیزی بیشتر بیهوده نبوده‌اند. آنها مردم را برای مبارزه‌ای جدی‌تر آماده کرده‌اند. تضاد بین وعدۀ آزادی و نبودن آزادی، بین قدرت مطلق رژیم قدیمی، که همۀ امور را هدایت می‌کرد، و ناتوانی «نمایندگان مردم» در دوما، که کاری جز صحبت نمی‌کنند، اکنون، دقیقاً بمثابه نتیجۀ تجربۀ دوما، با وضوح بیشتر و بیشتری، عمیقاً و بشدت در اذهان توده‌ها نفوذ می‌کند. مبارزه جهت به دست آوردن قدرت کامل برای مردم با هدف تضمین کردن آزادی کامل برای مردم، نه تنها به دلیل منطق ذهنی استدلالهای ما، بلکه همچنین به دلیل منطق عینی حوادث سیاسی، با سرعت شگفت‌انگیزی فرا می‌رسد. به این دلیل جلسات چند روزۀ دوما برای اینکه سبب وزش نسیمی تازه شوند کافی بودند. دوما ابزاری عالی برای افشاگری است، و بویژه خوب عقاید فریبنده دربارۀ قدرت چنین دومایی، دربارۀ ارزش وعده‌ها، دربارۀ سودمندی قوانین اساسی اعطا شده از بالا، یا توافقات بین رژیم قدیمی و آزادی نو را افشا می‌کند. و به این دلیل است که نشانه‌های برداشتن یک قدم جدید و واقعی به جلو توسط جنبش برای آزادی خودشان را اینقدر زود آشکار می‌سازند. پیروزیهای انتخاباتی کادتها در ابتدا توجه همگان را جلب نمود. رفتار کادتها در دوما اکنون سبب محو شدن حلقه نورانی حول آنها می‌گردد. و حامیان یک سازش بین رژیم قدیمی و آزادی نو با نزدیکتر شدن مبارزه برای قدرت کامل مردم، برای آزادی کامل مردم، دارند زرق و برقشان را در چشمان مردم از دست می‌دهند، و ناگزیر از دست خواهند داد.

ولنا، شمارۀ ۹، ۵ مه ۱۹۰۶
امضا: ن. ل - ن
انتشار بر طبق متن ولنا
مجموعه آثار لنین، جلد ۱۰