توازنی از نیروها^[١]

١) نتیجه تا امروز (دوشنبه، ٣٠ (١٧) اکتبر) توازنی از نیروها است، همانطور که فی‌الحال در نشریۀ پرولتاری شمارۀ ٢٣ اشاره کرده‌ایم.

٢) تزاریسم دیگر به اندازۀ کافی قوی نیست، انقلاب هنوز به اندازۀ کافی قوی نیست که پیروز شود.

٣) اینهمه نوسان به این دلیل است. افزایش فوق‌العاده و عظیم رویدادهای انقلابی (اعتصابات، تجمعات، سنگربندیها، کمیته‌های امنیت عمومی، فلج شدن کامل دولت، و غیره)، و از طرف دیگر، فقدان اقدامات سرکوبگرانۀ قاطع. قوای مسلّح متزلزلند.

٤) دربار تزار بین دیکتاتوری و یک قانون اساسی در حال نوسان است (روزنامه‌های تایمز و دیلی تلگراف).

دربار متزلزل و منتظر فرصت است. دقیق‌تر گفته باشیم، اینها تاکتیکهای درستش هستند: توازن نیروها مجبورش می‌کند که در انتظار فرصت باقی بماند، زیرا قدرت در دستش است.

انقلاب به مرحله‌ای رسیده است که در آن حمله کردن، حالت تهاجمی گرفتن، به نفع ضدانقلاب نیست.

برای ما، برای پرولتاریا، برای دمکراتهای انقلابی پیگیر، این کافی نیست. اگر به سطح بالاتری صعود نکنیم، اگر نتوانیم تهاجمی مستقل را آغاز کنیم، اگر نیروهای تزاریسم را در هم نکوبیم، قدرت واقعی آن را نابود نکنیم، در آن صورت انقلاب در میانۀ راه متوقف می‌شود و بورژوازی کارگران را فریب خواهد داد.

٥) شایعاتی هست که دربارۀ یک قانون اساسی تصمیم گرفته شده. اگر چنین باشد، معلوم می‌شود که تزار دارد به درسهای ١٨٤٨ و سایر انقلابها توجه میکند: او می‌خواهد یک قانون اساسی بدون مجلس مؤسسان، قبل از مجلس مؤسسان، جُدا از مجلس مؤسسان، اعطا کند. چه نوع قانون اساسی‌ای؟ در بهترین حالت (برای تزار) = یک قانون اساسی‌ از آن نوع که 'دمکراتهای مشروطه‌طلب'^[٢] میخواهند.

تلویحاً معنیش این است: دستیابی به کمال مطلوبِ 'دمکراتهای مشروطه‌طلب'، پریدن از روی انقلاب؛ فریب دادن مردم، زیرا حتی با وجود همه اینها، آزادیِ کامل و واقعیِ انتخابات وجود نخواهد داشت.

آیا نباید انقلاب از روی این قانون اساسی اعطایی بپرد؟


نوشته شده در ٣٠ (١٧) اکتبر ١٩٠٥
نخستین بار سال ١٩٢٦ در جلد پنجم آثار متفرقه لنین منتشر شد
مجموعه آثار لنین، جلد ٩

توضیحات

[٢] حزب دمکرات مشروطه‌طلب، یا دمکراتهای مشروطه‌طلب، یک حزب پارلمانتاریست لیبرال و طرفدار سلطنت‌ مشروطه بود، با اسم رسمی «حزب آزادی مردم». اعضایش «کادت» نامیده میشدند. ایدئولوگهایش کنستانتین کاوِلین و بوریس چیچرین بودند، مرکزش در سنت پترزبورگ و رهبرش از زمان تأسیس اکتبر ١٩٠٥ تا زمان انحلالش دسامبر ١٩١٧، پاول میلیوکف بود که در دولت موقت کرنسکی وزیر امور خارجه شد. هم مشروطه‌خواهان سلطنت‌طلب و هم جمهوریخواهان در این حزب متشکل بودند.-توضیح آرشیو عمومی لنین به نقل از ویکی‌پدیا.

ترجمه جواد راستی‌پور