طرح یک سخنرانی آموزشی دربارۀ کمون^[۱]

فرانسه تحت حکومت ناپلئون سوم. شالودۀ امپریالیسم: بورژوازی دیگر نمی تواند و پرولتاریا هنوز نمی تواند....^[۲]

ماجراجوئی ناپلئون سوم، ضرورت بحران سازی، جنگها.

۲- رشد پرولتاریا بعد از ژوئن ۱۸۴۸. انجمن بین المللی کارگران، ۱۸۶۴. تضییقات علیه آن توسط ناپلئون سوم.

اعتراض کارگران فرانسه علیه جنگ (۱۲ ژوئیه بخش پاریس انترناسیونال، ص ۱۶) و کارگران آلمانی (تجمع کارگری در ۱۶ ژوئیه در برانشوایگ، شمنیتس و بخش برلن انترناسیونال، ص ۱۸).^[۳]

۳- سدان: ۲ سپتامبر ۱۸۷۰ و اعلام جمهوری در ۴ سپتامبر ۱۸۷۰. حقه بازهای لیبرال قدرت را در دست می گیرند. حقوقدانان لیبرال و سلطنت طلبان دورو: تیرس.

۴- دولت دفاع ملی = دولت خیانت ملی. تروشو: «نقشه» برای دفاع از پاریس. کمدی دفاع. قهرمانی کارگران پاریس، تسلیم [فرانسه] در ۲۸ ژانویۀ ۱۸۷۱.

۵- بیسمارک به عنوان شرایط [صلح] دستور می دهد مجلس ملی باید در عرض ۸ روز تشکیل گردد (ص ۳۴) تا در رابطه با جنگ یا صلح تصمیم بگیرد. توطئه‌های تیرس و سلطنت طلبان.

مجمع اشراف. مجلس ملی در بردو: ۶۳۰ عضو = ۳۰ نفر بناپارتیست + ۲۰۰ نفر جمهوریخواه (۱۰۰ نفرشان میانه رو و ۱۰۰ نفر رادیکال) + ۴۰۰ نفر سلطنت طلب (۲۰۰ نفرشان اورلئانیست + ۲۰۰ نفر لژیتیمیست).

مذاکرات تیرس با فالو.

۶- پاریس به پاخاست: انتصاب فرستادگان سلطنت طلب: کم شدن «۳۰ سو» [واحد پول آنزمان فرانسه] از حقوق سربازان گارد ملی؛ در پاریس والنتین رئیس پلیس فرماندۀ گارد ملی دولور دو پالادینس و غیره (نظیر ترپوف و واسیل چیکف!)^[۴]، انتقال مجلس ملی به ورسای، سرکوبی روزنامه‌های جمهوریخواه و غیره. تحمیل هزینۀ جنگ بر دوش تهیدستان (ص ۳۵). درگیری اجتناب ناپذیر میان سربازان مسلح پاریس و مجلس سلطنت طلب.

۷- اعلام خطر مارکس: دومین قطعنامۀ شورای کل انترناسیونال مورخ ۹ سپتامبر ۱۸۷۰ [به این مضمون که]:«نباید تحت تأثیر خاطرات ملی ۱۷۹۲ قرار گیرند»؛ با «تشکیلات طبقۀ خود» کار کنید، سرنگونی دولت را هدف خود قرار ندهید («یک حماقت ناامیدانه»): ص ۲۵. اوگون دوپونت دبیر انترناسیونال (شورای کل) برای فرانسه، در تاریخ ۷ سپتامبر ۱۸۷۰ همین مطلب را می نویسد.

۸- آخرین صحنۀ خیزش. قبضه کردن اسلحه‌های گارد ملی در ۱۸ مارس ۱۸۷۱. بهانه‌های شیادانۀ تیرس. کوششی که به نتیجه نمی رسد. کمیتۀ مرکزی گارد ملی موجودیت کمون را اعلام می کند. جنگ داخلی میان کمون پاریس و حکومت ورسای آغاز می گردد.

۹- خطوطی که در کمون وجود داشتند:

الف) بلانکیستها: حتی در نوامبر ۱۸۸۰ نیز بلانکی در کتابش «نه خدا و نه ارباب» تئوری مبارزۀ طبقاتی و متمایز ساختن منافع پرولتاریا از منافع ملی را مردود قلمداد می کند (او پرولتاریا و بورژوازی انقلابی را از هم تفکیک نمی کند).

ب) پرودونیستها (موتوآلیستها) [مبادله گرایان] که [معتقد به]«تشکیلات مبادله و اعتبار».

علیرغم تئوریهای غلط ، غریزۀ انقلابی طبقۀ کارگر راه خود را تشخیص می دهد.

۱۰- اقدامات سیاسی کمون:

۱) انحلال ارتش دائمی.

۲) از بین بردن بوروکراسی الف) انتخابی شدن کلیۀ مقامات رسمی ب) حقوقها نباید بیش از ۶۰۰۰ فرانک [در سال] باشد.

۳) تفکیک کلیسا از دولت. (برنامۀ حداقل)

۴) رایج ساختن تحصیلات رایگان. (برنامۀ حداقل)

[با استقرار همکاری] کمون و دهقانان در عرض سه ماه همه چیز طور دیگری می شد! (ص ۵۰-۴۹)

کمون و انترناسیونال: [به قول] فرانکل درفش (پرچم جمهوری جهانی).

۱۱- اقدامات اقتصادی کمون:

۱) ممنوع ساختن کار شبانه نانواها.

۲) لغو جرایم.

۳) در دست گرفتن کارخانه‌هایی که به آنها رسیدگی نشده بود و واگذار کردن آنها به سازمانهای تعاونی کارگری همراه با پرداخت خسارت بر اساس تشخیص کمیسیون داوری (ص ۵۴).

توضیح: بانکها را تصاحب نکردند. ۸ ساعت کار روزانه به اجرا درنیامد.

۴) پایان دادن به تصاحب اموال رهنی، صدور حکم عدم پرداخت [مال الاجاره‌ها].

۱۲- سقوط [کمون]. نواقص تشکیلاتی. روش تدافعی. قرار و مدار میان بیسمارک و تیرس (نقش بیسمارک = آدمکش اجیر شده). هفتۀ خون از ۲۱ تا ۲۸ مه ۱۸۷۱.

اقدامات وحشت آور [از قبیل] تبعیدها و غیره، افتراها (ص ۶۶-۶۵).

[مجازات] کودکان و زنان ... ۲۰۰۰۰ نفر در خیابانها کشته شدند، سه هزار نفر در زندانها جان سپردند و غیره و غیره. دادگاههای نظامی تا ژانویۀ ۱۸۷۵، ۱۳۷۰۰ نفر را محکوم شدند (از جمله ۸۰ زن و ۶۰ کودک) به تبعید و زندان.^[۵]

۱۳- درسها[ی کمون پاریس]:

بورژوازی از هیچ کاری ابا نمی کند. امروز لیبرال، رادیکال و جمهوریخواه [است] و فردا خیانت و تیرباران [می کند].

تشکیلات مستقل پرولتاریا – مبارزۀ طبقاتی – جنگ داخلی

جنبش امروزی همگی ما بر شانۀ کمون بنا شده است.


نوشته شده در فوریه - مارس ۱۹۰۵
مجموعه آثار لنین، جلد ۸

توضیحات

[۲] در مقدمه‌ای که انگلس بر کتاب «جنگ داخلی در فرانسه» نوشته است در پایان تجزیه و تحلیل اوضاع فرانسه در بعد از قیام ژوئن ۱۸۴۸ چنین می نویسد:«اگر پرولتاریا هنوز قادر به حکومت بر فرانسه نبود، بورژوازی هم دیگر قادر به این کار نبود.»(مارکس و انگلس، آثار منتخب، مسکو، ۱۹۵۸، جلد ۱، ص ۴۷۵). اشارۀ لنین در اینجا به همین مطلب است.

[۳] لنین از اینجا به بعد به ترجمۀ آلمانی اثر کارل مارکس «جنگ داخلی در فرانسه» که در ۱۸۹۱ در برلین منتشر شد استناد می کند.

[۴] لنین جلادان کمون پاریس را با جلادان انقلاب ۱۹۰۵ روسیه تطبیق می دهد. د.ف. ترپوف فرماندار سن پترزبورگ و از مسئولان سرکوب انقلاب نخست روسیه بود. س.ی. واسیلچیکف پرنس و ژنرال تزاری به سربازان دستور تیراندازی به تظاهرات مسالمت آمیز کارگران سن پترزبورگ در ۹(۲۲) ژانویۀ ۱۹۰۵ را داد.

[۵] این ارقام را لنین از کتاب «تاریخچۀ کمون ۱۸۷۱» اثر اولیور لیسا گارای، چاپ ۱۸۹۶ پاریس نقل کرده است.

- دریافت شده از جواد راستی‌پور - منتخب آثار مارکس، انگلس و لنین دربارۀ کمون پاریس
- ترجمۀ فارسی توسط این سایت مقابله و ادیت نشده است.—آرشیو عمومی لنین